Mẫu thờ hiện nay có nhiều loại, có thể là bàn thờ treo tường cao cấp, bàn thờ đứng hiện đại và nhiều loại mẫu khác. Bàn thờ làm bằng gỗ không những làm không gian thờ cúng trở nên sang trọng hơn mà còn giữ được nét truyền thống cho không gian. Hiện tại sập thờ được làm từ 7 loại gỗ chính, cùng ANAMO tìm hiểu về 7 loại gỗ này, ưu điểm của từng loại:
SẬP THỜ GỖ VÀNG TÁU
Đặc điểm của gỗ táu là chắc chắn, vĩnh viễn, nhẹ và dễ treo. Trong đó có các loại như: táo mật, táu nước, táu núi, táu mắt quỷ…so với các loại gỗ khác thì gỗ táu giá thành rẻ hơn nhiều. Các mẫu sập thờ ngày nay được đa dạng về mẫu mã, đáp ứng sự đòi hỏi khắt khe của thị trường hơn. Sập thờ chạm thủ công đòi hỏi người thợ phải khéo léo, tay nghề giỏi, khắc họa những chi tiết có hồn cho sập thờ. Người làm đồ mỹ nghệ đặc trưng là phải khéo léo, tỉ mỉ thổi hồn vào sản phẩm khiến sản phẩm trở nên có giá trị cao.
SẬP THỜ GỖ MÍT
Sập thờ, tủ thờ gỗ mít là loại gỗ phổ biến hiện nay, gỗ mít vừa mang ý nghĩa trong tâm linh, phong thủy lại có giá thành phải chăng. So về hình thức thì gỗ mít là một loại gỗ đẹp, có độ bền cao. Gỗ mít không chỉ được dùng làm sập thờ mà còn được dùng làm sập ngồi ( Xem thêm : Sập ngồi gỗ mít ), tủ, kệ…
Về đặc điểm, gỗ mít là loại gỗ nhẹ, dễ chạm khắc, đặc biệt ít cong vênh không mối mọt. Gỗ có mùi thơm nhẹ, tựa gần như mùi trầm cho nên sử dụng gỗ mít làm sập thờ, bàn thờ, tủ thờ gỗ mít,… là lựa chọn hợp lý.
Ngoài ra, đặc trưng của gỗ là mang sắc vàng sang, tựa như sắc vàng của nhà Phật, gỗ mít khi dùng lâu lại ngả sang màu sẫm đỏ, gỗ mềm dẻo, tính chất cơ lí ổn định. Khi làm sập thờ, bạn có thể để mộc hoặc sau này quét thêm một lớp vecni sáng bóng cho sập làm sáng bóng hơn. Sập thờ gỗ mít thường được làm từ tấm gỗ khô nguyên tấm và lõi không có rác va, kiêng kị dùng ghép tấm khi làm bàn thờ hay sập thờ.
SẬP THỜ GỖ HƯƠNG
Gỗ hương là một loại gỗ quý, bền chắc, và rất nặng, một loại gỗ được làm sập thờ cho giá thành khá cao trên thị trường hiện nay. Người ta ưa chuộng gỗ này cũng bởi gỗ đẹp, từng vân gỗ vừa mỏng vừa mịn, gỗ có chứa tinh dầu nên hạn chế khả năng bị mối mọt theo thời gian. Gỗ hương có mùi thơm nhẹ nhàng thích hợp dùng làm đồ thờ như sập thờ, bàn thờ….Để chọn gỗ hương chuẩn, cần ngâm gỗ trong nước nếu nước chuyển sang màu nước chè (màu vàng xanh) đó là gỗ chuẩn.Gỗ hương được chia ra làm nhiều loại: hương đá, hương nghệ, hương vườn….
SẬP THỜ GỖ GỤ
Vì sao sập thờ lại được làm bằng gỗ gụ? Mỗi loại gỗ có một ưu điểm riêng và đó chính là lí do vì sao sập thờ có nhiều loại, giá thành khác nhau. Với gỗ gụ, một trong những loại gỗ quý tại Việt Nam có giá thành kinh tế cao, tính thẩm mĩ tốt. Gỗ gụ không chỉ được dùng làm sập thờ, sập ngồi mà còn đóng án gian thờ gỗ gụ, tủ. Dân gian vẫn có câu sập gụ tủ chè là vậy.
Tổng quan về gỗ gụ có thể thấy, gỗ có màu vàng nhạt hoặc vàng trắng, khi để lâu sẽ chuyển sang nâu thẫm. Như các loại gỗ khác, gỗ gụ có thớ thẳng, mịn đẹp, vân như dáng hoa, đa dạng và có mùi chua nhưng không hăng. Gỗ gụ để mộc cũng đẹp mà đánh vecni sẽ cho màu nâu đậm hoặc nâu đỏ rất bắt mắt. Các sản phẩm được làm từ gỗ gụ, càng để lâu sản phẩm lên màu càng đẹp.
Người Việt thời xưa thường có thói quen ngồi rất đặc trưng và phổ biến: ngồi bệt – tức là ngồi trên một mặt phẳng có diện tích rộng như sập ,phản hay sàn (trải chiếu). Dựa vào các tư liệu tranh ảnh và việc quan sát thói quen sinh họat người dân thời Lê, Nguyễn ta có thể thấy rõ điều này…
>>>Đọc thêm: Một số lưu ý khi chọn gỗ làm bàn thờ
SẬP THỜ GỖ VÀNG TÂM
Gỗ vàng tâm là loại gỗ đắt giá nhất trong các loại, sập thờ làm bằng gỗ vàng tâm sẽ có giá thành cao hơn so với sập thờ gỗ mít hay gỗ hương. Gỗ vàng tâm là loại gỗ chắc, không gãy mục, không mối mọt, không cong vênh hay nứt nẻ. Gỗ lên màu sắc đẹp, có mùi hương nhẹ. Hiện nay, gỗ vàng tâm thuộc một trong những dòng gỗ quý hiếm và tốt được sử dụng phần lớn trong tâm linh và có một số ít trong ứng dụng nội thất. Do đó, sập thờ làm bằng gỗ vàng tâm rất được mọi người ưa chuộng.
THỜ GỖ DỔI
Sập thờ được làm bằng gỗ dổi là mẫu sập thờ quý, bởi gỗ dổi hiện nay đang nằm trong danh sách gỗ quý, cần được bảo tồn. Gỗ dổi thường được dùng làm đồ nội thất như: bàn ghé, tủ bếp, bàn trà, sàn gỗ, bàn ghế phòng khách…và đồ thờ như sập thờ, hoành phi câu đối….
Đây là loại gỗ có tính chịu nhiệt cao, chịu nước, độ bền cao. Vân gỗ đẹp sắc nét, đặc tính ổn định kèm theo mùi thơm nhẹ và có tác dụng chống mối mọt hiệu quả. Gỗ dổi có đặc điểm chung như gỗ mít đó là ít cong vênh. Giá gỗ dổi dao động từ 25 – 35 triệu/m3 gỗ tròn.
Trên đây là một số thông tin về 7 loại gỗ được sử dụng nhiều làm sập thờ. Để tìm hiểu thêm về các loại bàn thờ đẹp phù hợp với không gian thờ cúng, tham khảo các bài viết khác của ANAMO để có thêm nhiều thông tin hữu ích khác.
Bàn thờ Anamo