Thờ cúng là một nét văn hóa không thể thiếu của bất cứ gia đình Á đông nào. Tất thảy mọi gia đình luôn dành 1 chỗ trang nghiêm để lập 1 bàn Thờ Gia tiên đẹp cho gia đình, cho dòng họ của mình.
1. Cơ sở lý luận của Anamo về thiết kế Bàn thờ gia tiên cho gia đình
Dựa trên những kiến thức về phong thủy, nguồn gốc lịch sử cũng như văn hóa của dân tộc, thiết kế nội thất Anamo đưa ra những cơ sở lý luận cho sứ mệnh trang nghiêm của chính mình. Đây cũng chính là nền tảng cho những mẫu bàn thờ đẹp, những thiết kế thẩm mỹ và thành kính mà Anamo thực sự muốn bày tỏ đối với các bậc bề trên của các gia đình.
2. Phân biệt các bàn thờ trong văn hóa thờ cúng
Có thể là từ rất xưa, với niềm tin vào sự thiêng liêng của những đức thánh thần, văn hóa thờ cúng đã ra đời. Cho đến thời kì nho giáo phát triển, thì văn hóa thờ cúng ông bà tổ tiên phát triển mạnh mẽ.
2.1. Bàn thờ tổ tiên hay bàn thờ gia tiên
Đạo Khổng với một hệ thống các giá trị gia phong, gia pháp của mình trong đó đề cao tính truyền thống và gia tộc vốn là Thờ ông bà, tổ tiên có ảnh hưởng sâu rộng. Cho đến ngày nay, bỏ lại những giá trị không còn phù hợp, người Việt vẫn giữ lại nét văn hóa đặc trưng của nho giáo về thờ tự. Vậy nên tất thảy mọi gia đình luôn dành 1 chỗ trang nghiêm để lập 1 bàn Thờ đẹp cho gia đình, cho dòng tộc của mình. Đấy là bàn thờ Gia tiên, là cội nguồn của mỗi gia đình.
2.2. Bàn thờ Phật giáo
Song song với sự phát triển của xã hội và lịch sử. Phật giáo cũng du nhập vào Việt nam từ rất sớm , với sự phát triển cực kỳ mạnh mẽ vào thời Lý . Niềm tin vào luật Nhân quả , vào cuộc sống hướng thiện và cầu mong 1 sự giải thoát gắn bó bền chặt vào suy nghĩ của Người Việt. Phật không những chỉ ở trong Tâm mà người người đều muốn dành một ví trí trang nghiêm để lập 1 bàn thờ Đức Phật. Để răn dạy con cái, để lấy cái đức cho muôn đời.
2.3. Bàn thờ Thổ Công
Cùng với cuộc sống khó khăn, với những di biến, và mong muốn vào sự an cư để lạc nghiệp. Như Ông cha ta có nói ” Đất có Thổ công , sông có Hà bá “, để bày tỏ lòng thành kính và cầu mong 1 sự che chở trên mành đất an cư , người dân Việt lại lập thêm 1 bàn thờ Thổ công cho ước nguyện ấy .
Vậy nên đâu phải di đoan mà trong cuộc sống bộn bề bây giờ, mọi gia đình Việt Nam đều mong muốn lập 1 phòng thờ riêng biệt để thờ đủ 3 ban quan trọng. Cao nhất và ở giữa là thờ Phật , thấp hơn bên phải là thờ Gia tiên, thấp hơn bên trái là thờ Thổ công.
Đấy là chưa kể cùng với sự phát triển của kinh tế, những nhà thương buôn, những người luôn có dự cảm nhạy nhất với những dao động. Dựa nhiều vào nền tảng niềm tin và sự trung thành của nhóm hội hay có khát vọng đặc biệt; còn dành 1 sự trang nghiêm để thờ Thần Linh ngay trong nhà, cầu cho làm ăn xuôi chèo mát mái, ước vọng chóng thành.
3. Vai trò và trách nhiệm đối của người thiết kế đối với bàn thờ gia tiên?
Vì những lẽ đó mà vấn đề bài trí phòng Thờ càng ngày càng được chú trọng trong các gia đình Việt Nam. Và thiết kế nội thất phòng thờ như thế nào cho vừa trang nghiêm với đúng tính chất của sự việc, vừa hợp với Phong thủy cho vạn sự tốt lành hơn, lại vừa phải đảm bảo tính thẩm mỹ cao và hợp với thời đại, là cả một sư mệnh của người Kiến trúc sư bấy giờ. Cho nên việc Bộ môn Phong thủy bây giờ là 1 hệ thống kiến thức mà các Kiến trúc sư đều phải đua nhau học và nắm vững chứ không phụ thuộc vào các thầy Phong Thủy như trước nữa. Thiết kế bàn thờ là cái tâm làm nghề, là sự tôn trọng cao nhất của người kiến trúc sư đối với các bậc bề trên và với khách hàng của mình.
4. Những yếu tố quan trọng để có một bàn thờ gia tiên đẹp và trang nghiêm
4.1. Thứ nhất là vị trí bàn thờ
4.2. Thứ hai là về Hướng của bàn thờ
Sự hiện diện của bàn thờ cũng như sự hiện diện của các vị được thờ cúng, do đó ngoài VỊ trí thì HƯỚNG của bàn thờ cũng phải được xem xét kỹ. Để sản phẩm hợp với chủ nhà theo Bát trạch minh cảnh. Cũng vì sự hiện diện ấy mà phòng Thờ luôn được bố trí thông thoáng về khí trời, nhìn ra chân trời trải rộng. Nếu bị chắn bởi chướng ngại phía nhà khác thì phải có các phương pháp trấn yểm, hay đơn giản là bài trí Kiến trúc để che chắn nó như cây xanh la 1 giải pháp. Cũng vì thế mà phòng thờ luôn được đặt cạnh vườn trên mái, và vườn này không dùng làm sân phơi.
4.3. Thứ ba là về cách bài trí các đồ đạc trang trí
Bài trí nội thất phong thờ, đồ đạc thương được làm bằng Gỗ quý. Hai bên bàn thờ thường được bố trí Câu đôi, lục bình hay Rèm búi, phía trên là Hoành phi sap cho hài hòa với tỉ lệ của Tượng hay khung ảnh. Ngoài 3 bàn thờ chính ở trên, có thể có thêm bàn thấp hơn dùng để bài trí đồ thờ cúng tránh trường hợp việc soạn sửa va quệt vào Bài vị. Rôi thấp nữa là bàn nhỏ để Mõ và kinh sách, có thê được đặt tất cả lên 1 cái Sập tao trang nghiêm và thuận tiện cho việc hành lễ.
Các diện tườn còn lại của phòng Thờ có thể trang trí bằng các bộ tranh về Đức Phật hay các bộ tứ bình. Có thể kết hợp với các Kệ có ngăn kéo để cất đồ hành lễ khi cần, phía trên là các Bình lọ, Tượng giả cổ hay Đèn thờ, nến bình hoa trang trí, và trên mảng tường gần đấy là các bức tranh về sinh hoạt tâm linh. Ở một góc cửa sổ có thể bài trí các kiểu Ghế đơn cổ để ngồi tạm khi cần thiết, vửa phù hợp công năng, vừa tạo sự đầy đủ cho 1 căn phòng. Rồi các bình phong cũng tùy không gian đẹp mà sử dụng hợp lí sẽ tạo hiệu quả thẩm mỹ đáng kế v.v…
Trong khuôn khổ bài giới thiệu này, Anamo xin dừng lại ở mức lý luận nền tảng và đưa ra một số thiết kế và bài trí phòng thờ, bàn thờ gia tiên của mình để các bạn tham khảo. Chúng tôi chưa thể phân tích kỹ từng đồ án khác nhau mà Anamo đã từng thiết kế. Anamo sẽ dành các bài viết riêng biệt để chi tiết cái khoa học và mục đích của từng phòng thờ đối với những gia chủ khác nhau ở các bài viết sau.
Bàn thờ Anamo – hotline 098.999.3459